Mỗi khớp gối sẽ có hai sụn chêm ở trong và ngoài. Sụn chêm này có thể bị tổn thương nếu chúng ta cử động mạnh bất ngờ, không đúng cách khiến khớp đầu gối bị trật hoặc do có lực mạnh tác động vào đầu gối.
Bài tập đau khớp gối : Đứng thẳng lưng, hai chân đặt ngang nhau và mở rộng bằng vai. Khuỵu cả hai chân xuống và tương đối ngả người về phía trước. Chú ý luôn giữ lưng thẳng. Bên cạnh đó, hãy giữ đầu gối song song sở hữu mũi chân. Duy trì phong thái trong 10 giây rồi lặp lại động tác trên 5 - 10 lần. Trở về phong độ ban đầu và lặp lại bài tập 3 lần.
2.2.2 Viêm bao hoạt dịch đầu gối. Bệnh viêm bao dịch đầu gối xảy ra khi túi hoạt dịch ở đầu gối bị rách, gây nên nhiễm trùng vết thương ở đầu gối người già bị kéo dài. 2.2.3 Viêm gân bánh chè. Viêm gân bánh chè cung là nguyên nhân bệnh lý tần công gân quanh các khớp.
Trật khớp vai là tình trạng chấn thương làm lệch chỏm đầu xươngcánh tay ra khỏi vị trí ban đầu của khớp chỏm đầu xương cánh tay - mỏm cùng vai, làm biến dạng khớp. Nếu nắn chỉnh sớm, điều trị sớm sẽ tiến triển tốt không có biến chứng xảy ra.
I. Đau khớp gối là bệnh gì? Hoạt động của khớp gối là sự phối hợp của gân, dây chằng, cơ, bao khớp và sụn khớp. Đây là vị trí liên kết và tiếp giáp giữa xương bánh chè, xương đùi, xương ống chân giúp cho đầu gối nâng đỡ được cơ thể.
Đau nhức đầu gối (khớp gối) là bệnh xương khớp thường gặp. Nguyên tắc khám chữa đau đầu gối là cần làm giảm đau và điều trị nguyên nhân. Khám đau khớp gối ở đâu? Tham khảo bài viết sau đây để biết chính xác đau đầu gối khám ở bệnh viện nào tại Hà Nội là tốt nhất.
Bệnh khô khớp gối là căn bệnh thường gặp hiện nay và nhiều người mắc phải. Bệnh khô khớp gối nên ăn gì tốt là câu hỏi của nhiều người. Khô khớp gối là tình trạng khớp không tiết dịch bôi trơn hoặc lượng dịch khớp tiết ra quá ít nên khi vận động thường phát ra tiếng động lạo xạo.
X3oVqdP. Trật khớp gối là gì? Có ảnh hưởng nghiêm trọng không? Đây là vấn đề đang được rất nhiều người quan tâm, bởi chỉ số mắc bệnh trật khớp đầu gối đang tăng nhanh mỗi năm. Do đó, bài viết hôm nay chúng tôi sẽ khái quát về nguyên nhân, dấu hiệu, và cách điều trị trật khớp đầu gối ngay tại nhà, hiệu quả nhanh chóng. >>> Xem thêm Trật khớp cổ chân là bệnh gì? Nguyên nhân – cách điều trị tốt nhấtCách điều trị đau khớp gối hiệu quả nhất Trật khớp gối là gì?Nguyên nhân dẫn đến trật khớp đầu gốiDấu hiệu trật khớp gốiBiến chứng khớp gốiChuẩn đoán bệnh trật khớp gối?Cách chữa trật khớp gối Trật khớp gối là gì? Đầu gối là một bộ phân khớp được cấu tạo phức tạp, nó nằm giữa xương đùi và xương cẳng chân. Ngoài ra, nó còn có nhiều dây chằng và gân để khớp gối có thể cử động linh hoạt. Trật khớp gối là một chấn thương đang có tỷ lệ mắc bệnh tăng đều mỗi năm, khi không được điều trị kịp thời sẽ rất nghiêm trọng. Khi bị trật khớp đầu gối tức là xương đùi và xương chày lệch khỏi vị trí thông thường, không còn gặp nhau tại khớp gối nữa. Đây là tình trạng vô cùng nguy bách, cần phải xử lý ngay nếu không sẽ có nhiều biến chứng nguy hiểm, gây ra nhiều đau nhức cho người bệnh Bên cạnh đó, tình trạng trật khớp đầu gối khác hẳn so với trật khớp bánh chè, khi trật khớp bánh chè là tình trạng bánh chè trật ra khỏi vị trí ban đầu. Nguyên nhân dẫn đến trật khớp đầu gối Đây là trường hợp chấn thương hy hữu, chủ yếu do sự tác động ngoại lực mạnh như Ngã từ trên cao xuống đấtTai nạn giao thôngBị chấn thương do thể thaoKhi thay đổi chuyển động trên cơ thể quá đột ngột Như vậy, nguyên nhân dẫn đến trật khớp gối hoàn toàn từ tác động bên ngoài, nhưng cũng có một số ít trường hợp bị sụn, và xương dưới sụn khớp gối bị thoái hóa gây ran guy cơ mắc bệnh trật khớp đầu gối. Dấu hiệu trật khớp gối Đau nhức đầu gối nghiêm trọng đến mức không thể cử động hoặc duỗi thẳng chân đượcĐầu gối có cảm giác đau nhức không ổn địnhSưng và bấm tím ở đầu gối nghiêm trọngNhững bộ phân ở đầu có dấu hiệu lệch khỏi vị trí ban đầuKhớp gối bị biến dạng Biến chứng khớp gối Khi khớp đầu gối sưng to, đau nhức vô cùng, không ổn định có thể tăng nguy cơ gây ra biến chứng như Gây chèn ép đến dây thần kinh đáy chậu, chạy dọc theo rìa ngoài của bắp chânVỡ, hoặc tắc nghẽn động mạch và tĩnh mạch ở phía sau của khớp gốiHuyết khối tĩnh mạch sâuTắc nghẽn mạch máu, không được điều trị nhanh chóng thì trong vòng 8 tiếng người bệnh có 87% nguy cơ bị cắt cụt chi Chuẩn đoán bệnh trật khớp gối? Khi bạn có dấu hiệu của bệnh trật khớp gối hoặc nghi ngờ về tình trạng khớp gối cần đến ngay bệnh viện để được các bác sỹ chăm sóc sức khỏe, khám bệnh và đưa ra phác đồ điều trị tốt nhất. Kiểm tra huyết áp mắt cá chân Sẽ giúp xác định được sự thay đổi về lưu lượng máu, bác sỹ dựa vào chỉ số có thể đề nghị xét nghiệmĐiện cơ chân Bác sỹ đề nghị đo điện cơ chân để kiểm tra dây thần kinh và cơ của người bệnhChụp x quang Tia x quang có thể xác nhận xương có bị trật ra khỏi vị trí bình thường hay không, có thể xác định được những vấn đề gãy hoặc nút xươngChụp cộng hưởng từ MRI bác sỹ sẽ xác định được dây chằng hoặc mô mềm bị tổn thương như thế nàoChụp động mạch Sử dụng hình ảnh x quang để xác định lưu lượng máu trong tĩnh mạch của người bệnh. Từ đó bác sỹ có thể dễ dàng kiểm tra tình trạng tổn thương các mạch máu do trật khớp đầu gối gây ra. Cách chữa trật khớp gối Nắn trật khớp gối Nắn ngay lập tức khi bị trật khớp đầu gối ở tư thế gấp gối 15 độNếu tình trạng nghiêm trọng tổn thương đến mạch máu thì cần phẫu thuật ngay. Hoặc nếu có hiện tượng thiếu máu thì cần mở cân cẳng chân nếu cần thiếtCần thiết phải mổ để lên kế hoạch tái tạo lại dây chằng Như vậy, việc nhanh chóng nhận biết và có phương pháp điều trị trật khớp đầu gối sớm rất quan trọng sẽ tránh được những tình trạng xấu có thể sảy ra. Ngoài ra, để duy trì xương khớp luôn khỏe mạnh, dù chấn thương cũng không xảy ra nghiêm trọng thì bạn cần phải sử dụng thiết bị chăm sóc sức khỏe như máy massage chân, gối massage, máy massage cầm tay… mỗi ngày để xương khớp chắc khỏe hơn. CÔNG TY TNHH TM GIA DỤNG VIỆT Cơ Sở Miền Bắc SHOWROOM 1 555 Thụy Khuê - Tây Hồ - Hà Nội Hotline 24/7 - - SHOWROOM 2 540 Thụy Khuê - Tây Hồ - Hà Nội Hotline 24/7 - Cơ Sở Miền Nam SHOWROOM 1 Số 137 Nguyễn Phúc Nguyên - Phường 10 - Quận 3 - Hệ trước Khi Qua Để Nhận Hỗ Trợ Tốt Nhất Hotline 24/7 Website Trật khớp gối bao lâu thì khỏi?Nếu phát hiện bệnh sớm thì điều trị và nghỉ ngơi mất 1 – 2 tuần là khỏi. Còn khi để bệnh nặng phải mổ thì thời gian có thể kéo dài 1 – 3 tháng Bị trật khớp gối phải làm sao?Khi có dấu hiệu của bệnh trật khớp háng bệnh nhân cần phải đến bệnh viện gần nhất để được kiểm tra và điều trị sớm Trật khớp gối có đi được không?Nếu tình trạng bệnh mới thì vẫn đi được. Nhưng để tình trạng bệnh không nặng thêm thì người bệnh không nên đi sẽ gây ra vấn đề trật khớp nặng hơn. Người bệnh cần nằm trên cáng
Triệu chứng Những dấu hiệu và triệu chứng trật khớp gối Triệu chứng phổ biến nhất khi trật khớp gối là sưng và biến dạng khớp gối có thể nhìn thấy rõ. Cẳng chân thường trông như bị rút ngắn lại và lệch khỏi vị trí đúng của nó, bất kỳ chuyển động nào ở khớp đều khiến bạn cảm thấy vô cùng đau đớn. Khoảng 50% trường hợp trật khớp gối được định vị lại trước khi đưa đến bệnh viện. Tuy nhiên, việc đó có thể làm tổn thương nặng thêm và tăng nguy cơ xuất hiện biến chứng, bao gồm Chèn ép hoặc tổn thương dây thần kinh mác peroneal nerve chạy dọc phía ngoài của bắp chân Vỡ hoặc tắc nghẽn động mạch và tĩnh mạch khoeo nằm phía sau đầu gối Hình thành và phát triển huyết khối tĩnh mạch sâu Nếu tắc nghẽn mạch máu không được điều trị trong hơn 8 giờ, khả năng phải cắt chi là 86% so với 11% nếu được điều trị trong khoảng thời gian trên. Nguyên nhân Nguyên nhân trật khớp gối là gì? Trật khớp gối thường là do chấn thương bởi tiếp xúc mạnh như tai nạn giao thông, ngã từ độ cao đáng kể và chấn thương thể thao. Không nên nhầm lẫn trật khớp gối với sai khớp gối nhẹ – một tình trạng nhẹ hơn với đầu gối “đưa ra” ngoài do dây chằng bị tổn thương. Trật khớp gối nghiêm trọng hơn rất nhiều, các xương bị lệch cần phải được đặt lại đúng vị trí. Trong khi ở trường hợp sai khớp gối nhẹ, các xương có khả năng tự “trượt” về đúng vị trí ban đầu. Trật khớp gối cũng có khi xảy ra khi bạn xoay, vặn người bất thường. Thực tế, có khoảng 40% trường hợp này không liên quan đến chấn thương có tiếp xúc mạnh. Chẩn đoán và điều trị Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ. Những kỹ thuật y tế nào giúp chẩn đoán trật khớp gối? Khi trật khớp gối xảy ra, khớp thường được sơ cứu để đưa khớp về lại vị trí trước khi đưa đến phòng cấp cứu. Sau đó, bác sĩ sẽ kiểm tra cẩn thận các mô xung quanh, dây thần kinh và mạch máu. Do tính chất nghiêm trọng của chấn thương này, dây chằng xung quanh thường cũng sẽ chịu tổn thương. Hầu hết trường hợp, cả dây chằng chéo trước ACL và dây chằng chéo sau PCL đều bị rách hoặc đứt. Ngoài ra, các dây chằng khớp gối, sụn và sụn chêm lớp nằm giữa sụn và xương cũng có khả năng bị ảnh hưởng. Chụp X-quang hoặc chụp cắt lớp vi tính CT được dùng để đánh giá tình trạng và vị trí các xương bị lệch. Kỹ thuật chẩn đoán bằng hình ảnh cộng hưởng từ MRI thường dùng khi muốn quan sát kỹ các tổn thương ở dây chằng, sụn và gân trước khi phẫu thuật. Để đánh giá tình trạng tắc nghẽn mạch máu, bác sĩ có thể yêu cầu chụp CT với chất cản quang i-ốt được tiêm vào tĩnh mạch để có được bản đồ lưu lượng máu. Siêu âm Doppler cũng giúp đánh giá lưu lượng máu động mạch. Khoảng 25–33% trường hợp trật khớp gối có tổn thương thần kinh. Bác sĩ sẽ có những đánh giá ban đầu thông qua kiểm tra các cảm giác bất thường tê, đau hoặc giảm chuyển động của chân. Những phương pháp điều trị trật khớp gối Trong giai đoạn đầu điều trị, điều được ưu tiên là giảm thiểu những thiệt hại gây ra cho mạch máu hoặc dây thần kinh. Khi các vấn đề này đã điều trị ổn định, bác sĩ sẽ chuyển sang theo dõi các tổn thương mô cấu trúc. Trong hầu hết trường hợp, bệnh nhân sẽ cần phải trải qua phẫu thuật để chỉnh sửa các chấn thương dây chằng, rách sụn chêm và tổn thương sụn. Các tổn thương ở động mạch cần được sửa chữa trực tiếp và loại bỏ cục máu đông. Phẫu thuật có thể là phẫu thuật mở sử dụng dao mổ và tạo ra vết mổ lớn hoặc phẫu thuật nội soi tại khớp. Nếu có những tổn thương thần kinh, việc điều trị cần có thêm bác sĩ phẫu thuật thần kinh tham gia. Thực tế, phẫu thuật trật khớp gối có khi được thực hiện nhiều lần để khôi phục lại cấu trúc khớp như bình thường. Biến chứng sau phẫu thuật khớp gối bao gồm cứng khớp mạn tính, mất ổn định và đau dây thần kinh. Dị tật khớp hay nhiễm trùng cũng có khi xảy ra. Tuân thủ tập luyện vật lý trị liệu và phục hồi chức năng là rất cần thiết trong quá trình khôi phục chức năng khớp gối như bình thường. Triển vọng sau khi trật khớp gối Triển vọng cho bệnh nhân trật khớp gối phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như Hoàn cảnh xảy ra chấn thương Mức độ tổn thương ở khớp Có tổn thương mạch máu hay dây thần kinh hay không Phương pháp điều trị Mức độ tuân thủ điều trị Việc nhanh chóng nhận biết và điều trị đầu gối bị trật khớp rất quan trọng. Ngoài tổn thương mạch máu và thần kinh, các biến chứng khác có thể bao gồm hội chứng chèn ép khoang và huyết khối tĩnh mạch sâu. Nếu tổn thương mạch máu được phát hiện và xử lý kịp thời, khả năng điều trị và phục hồi chấn thương sẽ tích cực. Ngược lại, nếu không phát hiện sớm, việc cắt chi có thể xảy ra. Trường hợp có tổn thương thần kinh, các chức năng vận động có thể bị ảnh hưởng và không thể phục hồi hoàn toàn. Quá trình phục hồi chức năng khi trật khớp gối có thể mất từ 9–12 tháng. Một số người đã hoàn thành xong chương trình điều trị phục hồi chức năng vẫn có khi cảm thấy đau, cứng hoặc rối loạn chức năng ở khớp từng bị chấn thương. Hello Bacsi không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay phương pháp điều trị y khoa.
Trật khớp gối là một trong những tổn thương đầu gối rất hiếm gặp và thường nhầm lẫn với trật khớp bánh chè. Trật khớp gối rất nguy hiểm và cần được chẩn đoán, điều trị ngay. Vậy khi bị trật khớp gối nên làm gì, điều trị như thế nào? 1. Tìm hiểu chung về trật khớp gối Trật khớp gối là tình trạng cấu trúc xương ở đầu gối, cụ thể là khớp xương chày và xương đùi bị sai lệch so với vị trí ban đầu, khiến toàn bộ khớp gối bị trật ra phía khớp gối là một trong những chấn thương ở gối rất nặng và ít thấy, bởi vì cấu tạo của khớp gối rất vững chắc, các cơ khớp và dây chằng liên kết chặt chẽ với nhau, phải cần một lực rất mạnh đập vào đầu gối trong tình trạng đầu gối đang gập lại, mới có thể gây trật khớp vậy, phần lớn trật khớp gối là chấn thương rất mạnh do tai nạn giao thông hoặc thể thao gây ra. Đôi khi, chấn thương nhẹ hơn như từ trên cao rớt xuống hố, hoặc té ngã cũng có thể khiến khớp gối bị xoắn và các chấn thương ở chân, trật khớp gối là tình trạng rất nguy hiểm cần được cấp cứu bởi khi đó mạch máu và các dây thần kinh bị tổn thương rất nặng, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như hỏng khớp, mất vững khớp và các biến chứng liên quan đến động mạch và dây thần kinh ở chân như động mạch khoeo và dây thần kinh chày, mác. Hậu quả nặng nề cuối cùng là người bị thương có thể phải cắt cụt chân khi các chi không nhận được máu đến nuôi đó, trật khớp gối cần được phát hiện sớm và xử trí ngay nhưng phải đúng cách để hạn chế thấp nhất các biến chứng xấu có thể xảy ra. Tuy nhiên, phẫu thuật trật khớp gối rất phức tạp, bệnh nhân có thể phải phẫu thuật nhiều lần để tái tạo phần cấu trúc nhằm phục hồi lại chức năng của khớp gối. Trật khớp gối là một trong những chấn thương ở gối thường gặp 2. Trật khớp gối nên làm gì? Như đã đề cập ở trên, trật khớp gối là một chấn thương rất nặng, vì vậy, tốt nhất là người bị thương nên được đưa đến bệnh viện càng sớm càng tốt, nhất là khi chấn thương gối có những biểu hiện sauĐầu gối hoặc vùng xung quanh ở chân bị đau hoặc sưng rất nghiêm trọng, nhất là sau khi mới bị chấn gối trông như bị biến chân, không thấy được nhịp mạch đập ở người sau chấn thương bị trật khớp gối thường áp dụng cách chữa trật khớp thông thường là chườm lạnh và nghỉ ngơi. Tuy nhiên, cách này chỉ có thể làm giảm tình trạng sưng, đau ở đầu gối, tốt nhất là người bị thương nên thăm khám bác sĩ, tránh để lâu gây biến chứng xấu. 3. Chẩn đoán trật khớp gối Để chẩn đoán chính xác tình trạng trật khớp gối, đầu tiên, bác sĩ sẽ thăm khám và nhìn kỹ đầu gối của người bị thương từ nhiều góc khác nhau, bác sĩ cũng có thể ấn nhẹ vào khớp gối nhằm đánh giá tình trạng tổn thương của các cấu trúc bên đó, người bị thương có thể được yêu cầu tiến hành một số kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm để kết luận chính xác tổn thương trật khớp gối như thế nào, làm cơ sở để đưa ra phương án điều trịChụp X-quang Hình ảnh X-quang cho thấy toàn bộ phần cấu trúc ở bên trong khớp gối như gãy xương hoặc xương trật khỏi X-quang động mạch siêu âm hoặc siêu âm Doppler động mạch Kỹ thuật này cho phép đánh giá các mạch máu ở gối bị tổn thương như thế nào do trật khớp gối, lưu lượng máu ở động MRI Hình ảnh MRI cho phép đánh giá những tổn thương ở các mô mềm của khớp gối bao gồm sụn, gân và tra mạch đập ở bàn chân. Hiện nay, điều trị trật khớp gối gồm có 2 phương pháp, đó là phẫu thuật và trị Điều trị trật khớp gối bằng trị liệuVới phương pháp này, bác sĩ sẽ sử dụng lực tay để nắn sai khớp, điều chỉnh, đưa các xương ở khớp gối về vị trí ban đầu. Sau đó, người bị thương được bó bột và bất động đầu gối trong tư thế gập nhẹ khoảng 15 độ thời gian 1 tuần và bó ống thời gian 3 tuần để chức năng vận động của khớp gối được hồi phục và cắt cơn đau. Bác sĩ sẽ dùng tay nắn sai khớp giúp điều trị trật khớp gối Sau thời gian bó bột, người bệnh được hướng dẫn thực hiện các bài tập vật lý trị liệu ở khớp gối, co duỗi khớp gối để tránh tình trạng bị cứng khớp và giúp tăng cường sức mạnh cơ vùng đầu gối, sớm phục hồi chức năng khớp Điều trị trật khớp gối bằng phẫu thuậtPhẫu thuật được chỉ định nhằm điều chỉnh cấu trúc khớp gối bao gồm xương đùi, xương chày bị sai lệch khỏi vị trí, hoặc trật khớp gối làm gãy xương, dây chằng bị rách, dây thần kinh bị tổn thương. Tùy theo tổn thương, phẫu thuật có thể đóng khung cố định bên ngoài hoặc bên trong xương chày, xương đùi bằng nhiên, dù phẫu thuật được tiến hành là mổ hở hay nội soi, đây không phải là biện pháp thường được lựa chọn để điều trị trật khớp gối bởi tiềm ẩn một số rủi ro như nhiễm trùng, cứng khớp, mất chức năng khớp gối, khớp gối bị biến dạng vĩnh viễn, tổn thương dây thần kinh xung quanh. 5. Trật khớp gối bao lâu thì khỏi? Tùy vào mức độ tổn thương, thời gian phục hồi sẽ nhanh hay chậm. Với trường hợp trật khớp gối nhẹ, chỉ cần bó nẹp, giữ chân cao và vết thương được chườm đá để giảm sưng, thì người bệnh vẫn có thể di chuyển gian hồi phục sẽ lâu hơn, khoảng 6 tuần thường gặp ở những người bị trật khớp gối phần xương bánh chè. Tuy nhiên, tốt nhất là các trường hợp trật khớp gối cần được bác sĩ kiểm tra để đánh giá chính xác tình trạng tổn thương, người bệnh được xử trí và hướng dẫn tập các bài tập vật lý trị liệu để hạn chế biến chứng và tránh bị trật khớp khớp gối là một chấn thương nghiêm trọng ở chân, dù ít gặp nhưng hậu quả có thể dẫn đến là cắt cụt chân. Trật khớp gối nhẹ có thể điều trị bằng bó nẹp, tuy nhiên với những trường hợp xương, mạch máu và các dây thần kinh xung quanh bị tổn thương thì buộc phải phẫu thuật. Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. XEM THÊM Điều trị mất vững khớp gối do chấn thương Đau khớp gối sau khi chấn thương 3 tháng nên làm gì? Các dấu hiệu cảnh báo trật khớp gối
Bài viết được tham khảo ý kiến chuyên môn của bác sĩ Trần Duy Viễn, chuyên khoa Nội Tổng hợp, hiện đang công tác tại Phòng khám Đa khoa Quốc tế Golden Healthcare. Khớp gối là một cấu trúc giải phẫu phức tạp, bao gồm xương, dây chằng, gân cơ, sụn chêm, sụn khớp… và là chấn thương đầu gối cũng là một trong những chấn thương hay gặp nhất trên cơ thể. Một số chấn thương phổ biến là đứt/rách dây chằng, gãy xương, trật khớp, rách sụn chêm,… Để hiểu rõ hơn về loại chấn thương này và phương pháp điều trị mời bạn đọc cùng Doctor có sẵn tham khảo nội dung dưới đây. Tóm tắt nội dung1 Giải phẫu học khớp gối2 Các chấn thương đầu gối thường gặp và dấu hiệu nhận Gãy Đứt dây chằng chéo Cơ Dấu hiệu nhận Hậu Đứt dây chằng chéo Cơ Dấu hiệu nhận Hậu Chấn thương dây chằng đầu gối bên trong và bên Dấu hiệu nhận Tổn thương sụn Cơ Dấu hiệu nhận Tổn thương sụn Trật khớp Hội chứng dải chậu chày3 Chẩn đoán chấn thương đầu gối như thế nào?4 Cách điều trị chấn thương đầu Xử trí ban Điều trị bảo Phẫu Tập phục hồi sau mổ5 Phòng tránh chấn thương đầu gối6 Kết Tư liệu tham khảo Giải phẫu học khớp gối Khớp gối là khớp dạng bản lề lớn nhất trong cơ thể, nằm ngay dưới da, có 4 thành phần cấu tạo chính xương, sụn, dây chằng và gân. Xương Có 3 cấu trúc xương cấu tạo khớp gối, bao gồm đầu dưới xương đùi lồi cầu đùi, đầu trên xương chày mâm chày và xương bánh chè. Sụn khớp Các đầu xương và mặt sau của xương bánh chè được bao phủ bởi sụn khớp. Sụn khớp đóng vai trò như một tấm đệm trơn giúp các đầu xương lướt nhẹ qua nhau khi cử động co, duỗi khớp gối. Sụn chêm Phần đệm giữa đầu dưới xương đùi lồi cầu đùi – hình cầu và đầu trên xương chày mâm chày – phẳng là sụn chêm trong và sụn chêm ngoài, với chức năng giúp tăng diện tích tiếp xúc, phân bổ đều lực tác động lên gối, giữ cho cử động được trơn tru, linh hoạt và bảo vệ các đầu xương. Trong chấn thương đầu gối, khi nhắc đến rách sụn, thường mang ý nghĩa là rách sụn chêm. Hệ thống dây chằng Các xương được gắn kết với nhau bởi các dây chằng. Có bốn dây chằng chính chắc chắn giúp gắn kết các đầu xương và giữ cho khớp gối ổn định Dây chằng chéo trước và dây chằng chéo sau Hai dây chằng này sẽ giữ cho đầu trên xương chày và đầu dưới xương đùi không bị trượt theo chiều trước sau trong khi vận động. Tổn thương dây chằng chéo, đặc biệt là dây chằng chéo trước rất thường gặp. Dây chằng bên trong và bên ngoài khớp gối để giữ cho khớp không bị trượt sang bên. Gân cơ Cơ bắp sẽ bám vào xương nhờ các sợi gân cơ, từ đó co duỗi cơ để thực hiện các động tác. Giải phẫu học khớp gối Các chấn thương đầu gối thường gặp gồm có, chấn thương dây chằng đầu gối, chấn thương phần mềm, chấn thương sụn đầu gối, gãy xương… Gãy xương Như đã giới thiệu ở trên, khớp gối cấu tạo từ đầu dưới xương đùi, đầu trên xương chày và xương bánh chè. Cả ba thành phần này đều có khả năng nứt, gãy trong các tai nạn, chấn thương đầu gối trong đời sống hằng ngày. Tuy nhiên, theo một số thống kê, tỷ lệ gãy kín xương bánh chè cao hơn hẳn so với hai xương còn lại. Bên cạnh đó, loãng xương ở người cao tuổi là một yếu tố nguy cơ làm tăng tỷ lệ gãy xương xảy ra. Gãy xương là một tình trạng chấn thương khớp gối thường gặp Đứt dây chằng chéo trước Dây chằng chéo trước Anterior Cruciate Ligament – ACL bám từ lồi cầu xương đùi tới diện trước mâm chày, để giữ cho mâm chày không bị trượt ra trước và xoay trong Cơ chế Tổn thương dây chằng chéo trước thường xảy ra trong các tình huống chấn thương đầu gối như sau Chấn thương trực tiếp vào mặt trước đầu gối va chạm trong các môn thể thao như đá bóng, hoặc tai nạn giao thông, tai nạn sinh hoạt… Đang chạy, dừng đột ngột và chuyển hướng nhanh. Xoay người sang phía đối diện trong lúc bàn chân giữ nguyên. Nhảy cao, rơi một chân tiếp đất trong tư thế không thuận lợi. Có nhiều hình thái tổn thương dây chằng chéo trước từ tổn thương không hoàn toàn, tổn thương hoàn toàn đến bong chỗ bám của dây chằng, đi kèm với đó là biểu hiện lỏng gối. Hình ảnh mô phỏng đứt dây chằng chéo trước Dấu hiệu nhận biết Sưng, đau vùng đầu gối Ngay tại thời điểm chấn thương, người bệnh có thể nghe thấy tiếng “rắc”. Nhanh chóng sau đó, gối sẽ sưng, phù nề và đau tăng dần, hạn chế cử động co, duỗi của khớp gối. Người bệnh gần như chỉ có thể duỗi gối hoàn toàn, cần sự hỗ trợ của xe lăn, hoặc nạng để di chuyển. Tuy nhiên, tình trạng sưng đau này, dù có điều trị hoặc không, cũng sẽ giảm dần và tự hết. Đây là một đặc điểm khiến người bệnh có thể chủ quan và không đi thăm khám kịp thời. Lỏng gối, mất vững Cảm giác chân yếu khi đi lại. Khó khăn khi đứng trụ một chân ở bên chân bị chấn thương. Khi chạy nhanh có cảm giác ríu chân, dễ vấp ngã. Lên xuống cầu thang cảm giác đầu gối không vững, nhất là khó khăn trong đi xuống dốc hoặc bước xuống cầu thang. Teo cơ Cơ đùi bên chân bị tổn thương sẽ teo dần và càng làm nặng thêm cảm giác yếu chân và mất vững đầu gối ở người bệnh. Hậu quả Hai tổn thương thường gặp theo sau tổn thương dây chằng chéo trước là rách sụn chêm và thoái hoá khớp gối. Đứt dây chằng chéo sau Ngược lại với dây chằng chéo trước, dây chằng chéo sau Posterior Cruciate Ligament – PCL giữ cho mâm chày không bị trượt ra sau và xoay ngoài. Đứt dây chăng chéo sau sẽ gây ra triệu chứng khó chịu, đặc biệt là cơn đau nhức Cơ chế Tổn thương dây chằng chéo sau thường gặp trong các tình huống chấn thương như sau Có tác động lực trực tiếp đến mặt trước đầu gối, ở mặt trên xương chày. Ngã đập xuống mặt phẳng mặt đường… khi đầu gối đang gấp. Trong môn bóng đá, tung cú sút mạnh nhưng hụt bóng. Dấu hiệu nhận biết Tương tự như các dấu hiệu của tổn thương dây chằng chéo trước, khi tổn thương dây chằng chéo sau, người bệnh sẽ sưng đau khớp gối ngay sau khi chấn thương, kèm cảm giác gối lỏng lẻo, mất vững và teo cơ. Hậu quả Cũng giống như trong chấn thương dây chằng chéo trước, nếu không được chẩn đoán, điều trị và phục hồi phù hợp, tổn thương dây chằng chéo sau có thể dẫn đến rách sụn chêm hoặc thoái hoá khớp gối về sau. Chấn thương dây chằng đầu gối bên trong và bên ngoài Chấn thương dây chằng bên trong và bên ngoài thường do một lực tác động vào đầu gối sang một bên. Những chấn thương này thường gặp trong thể thao, tuy nhiên tỷ lệ mắc phải thấp hơn nhiều so với tổn thương dây chằng chéo trước và chéo sau. Dấu hiệu nhận biết Tthường gặp là đau và yếu một mặt trong hoặc ngoài của khớp gối. Đôi khi có tụ máu đầu gối kèm theo. Tổn thương một hoặc cả hai dây chằng này thường đi kèm với tổn thương các cấu trúc khác thuộc khớp gối, như gân cơ, dải chậu – chày, sụn chêm hoặc tổn thương dây chằng chéo trước, chéo sau. Tổn thương sụn chêm Trong số các chấn thương đầu gối xảy ra trong thể thao, tổn thương sụn chêm là thường gặp nhất. Bên cạnh đó, sụn chêm cũng rất dễ bị tổn thương do tai nạn giao thông. Sụn chêm là một tấm sụn có hình chữ C sụn chêm trong và hình chữ O sụn chêm ngoài. Sụn chêm lót giữa lồi cầu của xương đùi ở phía trên và mâm chày ở phía dưới, giúp phân bổ lực, giữ vững và bổ sung tính linh hoạt của khớp gối trong các cử động. Tổn thương sụn chêm là một dạng của chấn thương đầu gối Cơ chế Khi xoay khớp gối đột ngột, hoặc duỗi, gấp khớp gối quá mức, làm cho 2 đầu xương tác động một lực mạnh, ép chặt sụn chêm đột ngột, gây rách hoặc vỡ sụn chêm. Sụn chêm trong thường bị chấn thương nhiều hơn gấp 5 lần so với sụn chêm ngoài. Dấu hiệu nhận biết Đau khớp gối. Sưng, phù nề, có tiếng lục cục khi cử động khớp sau khi đã giảm sưng. Có thể teo cơ nếu tổn thương kéo dài mà không được điều trị phù hợp. Tổn thương sụn khớp Sụn khớp bao bọc lấy đầu xương, trơn nhẵn, giúp khớp gối cử động linh hoạt và trơn tru. Vì không có mạch máu nuôi, không có thần kinh chi phối và nhận cảm giác, nên trong các tổn thương sụn khớp, thường người bệnh không nhận ra, nhưng các tổn thương này lại không có khả năng tự phục hồi. Dấu hiệu nhận biết tương tự với tổn thương sụn chêm đau, sưng, kẹt khớp hoặc cảm thấy có tiếng lục cục ở đầu gối khi cử động. Tổn thương sụn khớp cũng thường đi kèm với tổn thương dây chằng chéo, đặc biệt là dây chằng chéo trước. Nguyên nhân là khớp gối chịu một tác động lực mạnh từ bên ngoài đột ngột, làm bong, vỡ sụn hoặc do khớp gối xoay đột ngột trong các tình huống chuyển động đổi hướng bất ngờ. Trật khớp gối Trật khớp gối là tình trạng mà đầu dưới xương đùi và đầu trên xương chày trượt ra khỏi vị trí ban đầu. Sự di lệch này khiến đầu gối bị biến dạng, có thể nhận ra rõ chỉ bằng mắt thường, và dẫn đến tổn thương các cấu trúc sụn, dây chằng xung quanh. Nguyên nhân thường gặp là do các chấn thương, va chạm với lực mạnh tác động trực tiếp vào khớp gối. Trật khớp gối cần được tiến hành điều trị từ sớm nếu không mong muốn đối mặt với những cơn đau Hội chứng dải chậu chày Về mặt giải phẫu, dải chậu – chày là một mô liên kết, kéo dài từ chậu xương chậu xuống chày xương chày theo chiều dọc mặt ngoài của đùi. Cấu trúc này cũng tham gia trong các cử động của khớp gối. Hội chứng dải chậu chày xảy ra do sự lặp đi lặp lại các cử động co duỗi khớp gối trong một thời gian dài, thường gặp nhất ở các vận động viên chạy bộ đường dài hoặc siêu dài. Dấu hiệu nhận biết chủ yếu là cảm giác đau ở mặt ngoài khớp gối, lan lên đùi và mông. Chẩn đoán chấn thương đầu gối như thế nào? Cơ chế chấn thương Cơ chế chấn thương là yếu tố quan trọng trong việc chẩn đoán các chấn thương nói chung, và đặc biệt là chấn thương đầu gối. Việc mô tả kĩ lưỡng hoàn cảnh chấn thương giúp bác sĩ hình dung được bối cảnh và hướng của lực tác động lên đầu gối, từ đó liên hệ đến cấu trúc giải phẫu khớp gối để định hướng trong việc chẩn đoán. Khám lâm sàng Bên cạnh việc hỏi bệnh, thăm khám lâm sàng và thực hiện các nghiệm pháp đặc hiệu sẽ giúp bác sĩ xác định được thành phần tổn thương. Đồng thời, đánh giá toàn trạng của người bệnh để xác định các chấn thương ở các hệ cơ quan kèm theo nếu có. Khám lâm sàng chấn thương đầu gối Các phương tiện hình ảnh X-Quang khớp gối thẳng và nghiêng Người bệnh nên được đưa đến các cơ sở y tế ngay sau khi chấn thương để chụp X-Quang khớp gối, từ đó đánh giá có hay không gãy/nứt xương, bong chỗ bám dây chằng, trật khớp gối và các cấu trúc khác trong khớp gối có đúng vị trí hay không… Chụp cộng hưởng từ MRI khớp gối Đây là phương tiện hình ảnh đặc hiệu giúp chẩn đoán các chấn thương mô mềm, sụn, hệ thống dây chằng. Tuy nhiên, khác với X-Quang, chụp cộng hưởng từ sẽ thường được thực hiện sau chấn thương vài ngày đến vài tuần – thời điểm khi khớp gối đã hết phù nề và máu tụ trong khớp. Cách điều trị chấn thương đầu gối Xử trí ban đầu Đối với một chấn thương bất kì, việc xử trí tại chỗ đúng cách, kịp thời luôn được chú trọng. Ngay sau một chấn thương đầu gối, người bệnh cảm thấy rất đau và đầu gối bắt đầu phù nề, việc cần làm là bất động khớp gối bằng nẹp hoặc băng thun. Chườm lạnh hoặc uống một số loại thuốc giảm đau không kê đơn sẽ giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn. Nghỉ ngơi và kê cao chân cũng là biện pháp giúp đầu gối giảm phù nề. Nếu có tụ máu, tràn máu khớp gối, thường máu sẽ tự tiêu, không cần thiết phải chọc, rạch da để hút bớt dịch và máu. Việc chọc hút, rạch da có thể làm gia tăng nguy cơ nhiễm trùng khớp cho người bệnh. Nếu tình trạng đau gối kéo dài hơn 1 tuần và cơn đau không giảm hoặc diễn tiến nặng hơn, bạn nên đến cơ sở y tế để được thăm khám, chẩn đoán và có phương pháp điều trị phù hợp. Xử lý ban đầu khi gặp chấn thương đầu gối trước khi có sự can thiệp của y khoa Điều trị bảo tồn Một số chấn thương phần mềm đầu gối có thể được điều trị bằng các biện pháp đơn giản, mà không cần đến phẫu thuật, ví dụ như Bất động Nẹp, cố định khớp gối, hạn chế đi lại hoặc sử dụng các dụng cụ hỗ trợ như xe lăn, nạng để di chuyển để tránh gây áp lực lên đầu gối đang bị tổn thương. Tập vật lý trị liệu Một số bài tập cụ thể sẽ giúp phục hồi và bảo tồn chức năng vận động của cơ xương khớp của người bệnh trong thời gian sau chấn thương. Thuốc chống viêm NSAIDs Các loại thuốc như aspirin, ibuprofen… có thể giúp khớp gối giảm đau và bớt phù nề. Tuy nhiên, bạn nên đến gặp bác sĩ và uống thuốc theo đúng chỉ định, để tránh quá liều hoặc các tác dụng phụ không mong muốn của thuốc. Phẫu thuật Với các chấn thương dây chằng đầu gối hoặc sụn chêm và không có khả năng tự phục hồi, phẫu thuật cần phải được thực hiện. Hiện nay, phẫu thuật nội soi khớp gối rất phổ biến và mang lại kết quả rất tốt. Các bác sĩ thường sẽ tiến hành phẫu thuật khi khớp gối đã hết sưng và cải thiện một phần biên độ vận động. Tập phục hồi sau mổ Đối với các chấn thương đầu gối, việc tập luyện phục hồi đóng vai trò rất quan trọng trong kết quả của cả quá trình điều trị. Mỗi loại chấn thương sẽ có liệu trình và các bài tập chuyên biệt, tương ứng với quá trình hồi phục, tăng dần theo thời gian. Tập luyện đúng cách, phù hợp, sẽ giúp người bệnh dần dần lấy lại khả năng vận động trước đó, trở lại với cuộc sống sinh hoạt và tập luyện thể thao bình thường. Phòng tránh chấn thương đầu gối Trong lao động, sinh hoạt, tham gia giao thông, luôn đặt an toàn lên vị trí hàng đầu. Trong thể thao, cần khởi động kĩ lưỡng, đủ và đúng các bước trước khi bước vào tập luyện, thi đấu. Hạn chế các động tác, các tư thế bất lợi và các va chạm trên mức cần thiết có thể gây hại cho bản thân và người cùng thi đấu. Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng và có kế hoạch tập luyện, nghỉ ngơi hợp lí. Thận trọng với những môn thể thao có khả năng khiến đầu gối bị tổn thương Kết luận Chấn thương nói chung, và chấn thương đầu gối nói riêng, là điều không ai mong muốn trong sinh hoạt cũng như tập luyện thể dục thể thao. Chúng ta cần nắm rõ các biện pháp phòng tránh để không xảy ra những chấn thương đáng tiếc cho bản thân, và cho người khác. Đồng thời trang bị các kiến thức đúng để biết cách xử trí khi gặp chấn thương và đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán, điều trị phù hợp và kịp thời. Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Doctor có sẵn Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch khám với bác sĩ có chuyên môn để điều trị. Để được tư vấn trực tiếp, bạn đọc vui lòng liên hệ hotline 1900 638 082 hoặc CHAT để được hướng dẫn đặt hẹn.
Trật gối thường đi kèm với tổn thương động mạch hoặc thần kinh. Trật gối đe doạ đến khả năng tồn tại của chi. Những trật khớp này có thể tự hết trật trước khi đến bệnh viện. Chẩn đoán thường là chụp X-quang ngực. Cần đánh giá về mạch máu và thần kinh; tổn thương mạch máu được xác định CT mạch. Điều trị ngay lập tức nắn kín và điều trị tổn thương khớp gối luôn nguy hiểm Các cấu trúc hỗ trợ khớp gối, gây ra sự mất vữngMất vững khớp gối do tổn thương nặng dây chằng là nguyên nhân gây ra biến chứng hỏng khớp về cấu trúc khác thường bị thương tổn bao gồm Động mạch khoeo đặc biệt ở trật khớp ra trước Thần kinh mác và chàyChấn thương động mạch khoeo có thể ban đầu chỉ gây tổn thương nội mạc do đó không gây thiếu máu cục bộ ngay đến khi động mạch trở nên bị tắc nghẽn. Không chẩn đoán được tổn thương động mạch có nguy cơ cao bị biến chứng thiếu máu chi, có thể dẫn đến cắt cụt. 1. Vaidya R, Roth M, Nanavati D, Prince M, et al Low-velocity knee dislocations in obese and morbidly obese patients. Orthop J Sports Med 3 42325967115575719, 2015. doi Các triệu chứng và dấu hiệu của trật khớp gối Trật khớp gối gây ra biến dạng rõ. Tuy nhiên, một số trường hợp tự hết trật trước khi đến phòng khám; trong những trường hợp như vậy khớp gối vẫn còn rất sưng và mất vững nhiều. Sưng nề vùng khoeo gợi ý khối máu tụ máu hoặc tổn thương động mạch khoeo. X-quangĐánh giá mạch và thần kinhĐánh giá về mạch máu và thần kinh đặc biệt quan tổn động mạch khoeo nên được nghi ngờ bất kể có thiếu máu thiếu máu hay không. Đánh giá lâm sàng của mạch ngoại vi không thể loại trừ hoàn toàn tổn thương động mạch khoeo, ngay cả khi mạch là bình thường trong một khoảng thời gian. Chỉ số HA cổ chân-cánh tay Chẩn đoán ABI nên được xác định để kiểm tra tổn thương mạch máu; giá trị ≤ 0,9 rất nhạy cảm với tổn thương mạch máu. Huyết áp ở cổ chân dưới đầu gối bị thương tổn có thể được so sánh với huyết áp ở cổ chân bên đối diện nếu không thể đo được ABI. Tuy nhiên, chụp CT mạch là tiêu chuẩn vàng để đánh giá mạch máu sau trật gối. Một số chuyên gia cũng khuyến nghị chụp CT mạch ngay cả khi ABI > 0,9 và không có kết quả khám thực thể nào gợi ý thiếu máu cục bộ. Nếu ABI ≤ 0,9 hoặc nếu có bất kỳ dấu hiệu nào gợi ý thiếu máu cục bộ, cần hội chẩn phẫu thuật mạch máu ngay lập tức. Các bác sĩ lâm sàng nên kiểm tra kỹ tổn thương mạch máu vì thời gian thiếu máu ảnh hưởng rất lớn đến giữ chi bệnh nhân. Nếu phẫu thuật để sửa chữa tổn thương mạch máu không được thực hiện trong vòng 8 giờ, tỷ lệ cắt cụt cao hơn. Nắn trật ngay lập tứcNếu có tổn thương mạch máu thì cần phẫu thuật sửa chưa ngaySau đó mổ có kế hoạch để tái tạo lại dây chằngĐiều trị trật khớp gối là nắn chỉnh ngay lập tức ở tư thế gấp gối 15 tổn thương mạch máu cần sửa chữa ngay, cần tham khảo thêm bác sĩ phẫu thuật mạch máu. Nếu có triệu chứng thiếu máu chi cần mở cân cẳng chân nếu cần. Với khớp gối mất vững nhiều, đôi khi cần khung cố định ngoại vi. Thông thường sau khi nắn trật chụp X-quang thẳng và nghiêng để đánh giá lại. Tái tạo lại các dây chằng khớp gối sau khi gối đỡ sưng nề. Trật khớp khớp gối có thể kèm theo tổn thương động mạch khoeo hoặc thần khớp gối làm tổn thương các dây chằng do đó gây ra mất vững hết trật khớp gối đều biểu hiện lâm sàng rõ trước khi đến viện, tuy nhiên khớp có thể tự hết trật trước khi đến phòng khám cấp cứu, do đó luôn nghi ngờ trật khớp nếu khám thấy khớp mất vững kiểm tra chỉ số huyết áp cổ chân - cánh tay ABI và chụp CT mạch vì động mạch kheo thường tổn thương trong trật khớp chỉnh lại khớp ngay lập tức và hội chẩn với bác sĩ phẫu thuật tim mạch để sửa chữa động mạch kheo nếu có tổn thương. Bản quyền © 2023 Merck & Co., Inc., Rahway, NJ, USA và các chi nhánh của công ty. Bảo lưu mọi quyền.
trật khớp đầu gối